DIB BAANNU U MIDOOWNAY!

Isha sawirka: Google

Waan isla soconnay. Isku mowqif ayaanu ahayn. Midkeenna iskiis go'aan uma gaari jirin. Waan isku faraxsanayn, in labadeenaba aanu is fahannay ayaan ku faraxsanayn. Go'aan walba halkeedii ayaanu isla dhigi jirnay. Annagoo sidaa ku soconno, ujeeddo iyo hal yoolna wada leh, ayuu mid labadeenaba naga weyni dhexda nagaga soo dhacay oo nagu soo lug darsaday naguna dhahay: "horay ma idiin sii raacaa?" Awal waxa ay aheed inaan wax walbaaba ka tashanno oo go'aan wada jira kasoo saarno e, saaka aniga uun baa go'aankii gaaray: "haaye inna mari. Maxaannu ku diidaynaa inaad na sii wehliso?" Show wuxu wehelba ma galo. 

Halkaas waxaa ka bilowday is maandhaaf aniga iyo rafiiqeygii aanu safarka ku wada soconnay. Asaga intaas waxba uma arkin, inkasta oo go'aanka aan keligeey gaaray yaab ku ahaa. Waxa aannu noqonnay saddex. Labadeennii hore iyo mid dhexda innooga soo dhacay, anigu ismaba aan lahayn saaxiibkaa iyo rafiiqaagii safarka aad isla soo bilowdeen ayaad ka dhaqaaqeysaa, se waabay dhacday taas. Mid kani jidka innooga soo dhacay, waa mid war badan oo afka uun ka falan. Saaxiibkeeyna, iskiis ayuuba u neceb yahay, dadka warka badan. Aniga mar walba, waxaan isku dayi jiray, inaan is fahamsiiyo labadooda, maadaama uu saaxiib keey dhibsanayay, ninkaan la socodkiisa. Laakiin waan fahmi waayay inuu saaxiibkey saxnaa. Waxaan soconnaba, waxaan sheeko iyo kaftan gurnaba, wuxuu noqday mid iga koobiya wax walbo, xataa hadaan sida idaha u ciyo: "macaac", wuxuu iigu jiibin jiray: "kkkkk, waad u ciyi taqaanaa sidooda e". Halka la iga raacay waaba qosolkaas. Dadku maxay u jecel yihiin inay saaxiibada kala geeyaan? Weydiintaas war celinteeda ma helin weli, se meeshaas waxaa ku yaraaday, aniga iyo saaxiibkeey is ka warqab keennii, wada tashigii iyo wax walbo oo aan isla socod siin jirnay. 

Dhowr mar oo uu isku dayay inuu ila hadlo waxaan dhageey sanayay aanan fiirinayay afka ninkii da’da weynaa oo carruurta iska yeelayay. Saaxiibkeey, wuxuu iiga digayay uuna arkay inaan saaxiib mooday ninkan naga wada weyn labadeena, anne waxaa dhagjalaq uma siine, ninkaan baanba ku tixmay oo aan xer u noqday. Marka ay iigu darnayd waxa ay ahayd marka uu igu yiri saaxiibkey oo hurda: “kasoo tag, aan baxnee labadeena waan isku filan nahay e?”. Marka uu arkay inay taasi ii cuntami waysay ayuu igu harqiyay, waxyaabo aan ku illaaway saaxiibkeey. Toloow ma doqon baan aha markaa? Haaye, maxaan war kaaga daalin waanka dhaqaaqay saaxiibkeey, weliba meel cidla ah, isaga oo kaaga daran e, sii hurda. Saaxibtinamadeydu xumaa! Waan dhaqaaqnay, jidka ayaan cagta saarnay, mowjad kale aan tii aan ku jiray ahayn, ayuu ii saaray. Qosol doqon ah oo i hilmaan siiyay, jidkeygii hore ayuu iga keenay waan iska daba galay uun. Sida uu marba marka kasii dambeysa hawada iigula sii baxayay, ayuu i joojiyay, meel bahgooya ah. Inta igu soo jeesayay igu yiri: "waryaa doqonka? Cagta wadada saar hadaad is bixin karto anigu waankaa weynahoo, iima cunnanto inaan siqiirkaa la socdee". Ma adeer baan dhahaa mise saaxiib, waa kan da’ weyni iigu faanayee. Adeer aa! Sow asagii markii horeba saaxiibtinimada idinkuu soo galay, ilaa meeshanna saaxiib-ta gurayay. War adeerna ha dhihin kan, waa kii saaxiibkaa kaa soo fogeeyee. Intaas aniga oo isku la hadlaya ayaan weydiiyay: "maxaa is badalay? Sow innagii wada soconnay? Maxay tahay aan kala harnadaan?" Waxkasto hadaan dhahay wuxuu iigu digtay inuu iga waayo aragsan yahay damiirkiisuna uusan siinayn inuu dhoocil xun lasii socdo intaan ka badan: "waryaa doqonka, intaanba dulqaad baan kugula soo socdee orodoo meelahaa la mar fud fudeyd kaaga". Yaab! Waxaan weydiiyay “Hadaad sidaan noqoneysid maxaad saaxiib keey iiga soo kaxeysay? Wuxuu iigu jawaabay: "waxaan ogaa in saaxiibkaa haddii uu kula socon lahaa, aan sida aan rabo aanan kaa yeesheen”. Xilligaa muxuu tarayaa calaacal iyo qoomamo. 

Waxaan ku roonaaday inaan dib usoo noqday soona raadiayay saaxiibkeey. Intaan wadada gadaal uga soo jiray waxaa mar mar igu soo dhacayay sheekooyinkii uu igu maasheeyay kii weynaanta iigu faanay. Horta miyaan fiyoobaa markaan saaxiibkeey oo hurda kasoo dhaqaaqay. Suufigan ilaaheyna soo raacay. Waxaan u tagay saxiibkeey oo aan la fiirin Karin, duruufta iyo diifta ka muuqato waa mid aan aniga sababteeda lahaa. Kol hadaan u sheegay inaan usoo noqday, ninkii aan isaga ka raacayna meel cidlaa igaga dhaqaaqay waa iska keey cafiyay dib ayaana u bilownay safarkeennii.

  `Dhammaad`

WAA UU KA BAQAYAA!

Isha sawirka: Google

Waa Buube. Saaka aadbuu isu diyaariyay. Ciddu waxa ay moodeysaa in uu iskuulka isku diyaarinayo, balse kala warla'. Saaka waa kan is eeg eegaya, iskuna leh: “subaxaan, waa in aad dhiiranaan muujisaa.” waxa uu isu dhiirrigelinayaa waa gabadha ay xaafadda isla deggan yihiin ee guriga sii jeeda kan kusoo jeedo deggan. Waa Bushra waa inan dabeecad fur furan iyo weji dhoolla cadeyn kugu qaabilaya leh. Waa qof joog iyo jamaalba isku darsatay. Hadaad aragto adigaaba isku jeclaan – oo keliya.

Buube dhowr mar ayuu horay isugu dayay in uu la hadlo misna la wadaago arrimahan uu kelida ku noqday ee ah in uu ka helay cuddoontan. Is-aragoodii koobaad waxa uu ahaa isaga oo iskuulka u cararaya aroor hore oo uu kula kulmay iyada oo suuqa kasoo adeegaysay. Aragtidii koobaad ayaa samada loola baxay Buube. Oo waxa baas ee la baxay maxay ahaayeen tolow? Kollay mooyiye, indhahooda ayaa mar qura is qabtay: QAC car bal ka jeedi adiga.Waa uu ku dheygagay. Dhoolla cadeyn ayeey ku qaabishay, waana ka dhaqaaqday. Buube meeshii ayuu kelidii ka dhaqaaqay asago la yaaban waxa socodkii sii ka joojiyay. Waxa uu isa sii weydiinayay: “adduunyadaanna ma xaafadey kula dagneed waa yaabe? Wuxu maxay ahayd, ma dad?” iyo weydiimo la mid ah.

Maalin walba waxa uu kula kulmayay halkii uu ku arkay markii ugu horreysay. Dhowr subax oo is-fiirin iyo is-garab mar la isku arkayay, waa kii Buube dhiiranaan iska dayay oo dorraad la hadlay:

“Asc, walaal. Sidee tahay?” Buube ayaa yiri.

“Wcs, walaal. waan fiicanahay. Adigu sidee tahay?” Bushra ayaa ugu jawaabtay.

“Anigu waan ficanahay, een een walaal horta een ma xaafada ayaad deggan tahay?” ayuu hadana weydiiyay isagoo hoosta iska leh: “ma anigaa ba fiyoow, illaa jeerkaan ku arkay. Halkaa iyo meel aanan garanayn ayaad durbaan nagaga tumeysaaye”.

“Haa walaal”. ayeey ugu hadal celisay.

“Een kumana aqaanne, halkaan uunbaan subaxii kugu arkaaye, waxaan is iri uun iska nabdi oo bal salaam” intaas ayaa neef tuur kaga soo baxday miskiinka.

“Haa dhib malaha walaal, waa runtaa anigu ba waan ku arkaa, balse kulama hadlin oo kumaba aan aqoonin” ayeey ugu jawaabtay.

“Haaye walaal horta magacaa?” ayuu su’aalay.

“Bushra walaal. Adigana?” ayeey ugu jawaabtay.

“Geeddi walaal, laakiin dadku Buube ayey iigu yeeraan.” ayuu ugu celiyay.

“Haye xaafaddaan sii aadayaa oo adeeggaan ayaa la iga sugayaa, walaal kheyr badan, barasho wanaagsan” ayeey ku tiri.

“Haa, haye haye walaal. Waa runtaayoo waa lagu sugayaaye kheyr badan.” ayuu ku yiri.

Ma isagaa rabo inayba ka tagto. Oo haday la joogto xitaa ma isagaaba la sii hadli kara waa kan intaan ku xiiqee.

Shalay ayuu go'aansaday inuu la sheekeysto, uuna la wadaago in uu daneynayo oo uu doon doonayo, balse waa ku adkaatay oo waxa uu ka bixi waayay salaam iyo nabdin. Markii ay kasoo hor baxday waa kan barafka ka qaboobaaday hadalna dhihi waayay – aan ka ahayn bariidiin.

“Asc, Bushra. Sidee tahay walaal?” ayaa uu hadalka ku bilaabay. 

“Wcs, waan ficnahay walaal. Adigu sidee baa tahay?” ayeey ugu jawaabtay.

“Waan fiyoobahay, bal xaafada sidee lagu yahay?” ayuu ugu celiyay.

“Nabad walaal aadbaa loogu fiicnaa.” Ayeey ugu jawabtay.

Intaas kolka uu yiri hadal kale waa ku dari waayay oo sida uu isku leeyahay bal wax kale ka hadal waxa uu kusoo celiyanaa:

“Waad fiican tahay somahan.” Iyadana “Haa” uun bey ugu jawabeysay.

Markii uu in muddo ah hortaagnaa, ayeey ku tiri: “walaal waan daahaye, nabad galyo.”

“Haye walaal” inta ku yiri ayuu ka dhaqaaqay isagoo is canaananayo: “War maxaad qofta ula hadli waysay inta aysan kaa tagin? Alleylahe waa inoo berri” inta uu yiri ayuu iska dhaqaaqay.

Waa kan saaka dhaarsan oo u dhararaya la kulanka gabadhii uu ka helay. Waddadii ayuu cagta soo saaray. Waxa uu is weydiinayaa wixii uu ku dhihi lahaa iyo meeshii uu warka uga bilaabi lahaa: “Horta maxaan ku dhahaa markaan salaamo ka dib? Abaayo waankaa helay, ka warran hadaan dhaho? War haday dhahdo ka warran: “sideed iiga heshay?” Hay iyadu ma doqon baa marka ay sidaas ku dhaheyso. Maya maya, wax kale raadi. Ka warran hadaan dhaho, een een Abaayo waan ku rabaa? Kaba daran. War hadii ay ku dhahdo ka warran, xageed iga rabtaa? Yac! Sidaas dhihi mayso malahee, ninyow laakiin gabdhahaan waa iska dhib badan yihiine, haddii ay rabto waa ku dhaheysaa. Een een ka warran een, abaayo waad isoo jiidatay? Waa wareey! Tanaaaba ka daran. War sidey kuu soo jiidan kartaa qof dhan! Ar sug, jiiditaanka kii dhulka sida tooska la isugu jiidayay maahee, oo ninyow qoftu ma magnad baa?!”

Intii uu su’aalahaa oo dhan is weydiinayay waa taa xaga kasoo muuqata oo dhinaciisa usoo socota. Indhaha kolkii uu ku dhuftay, wixii uu maanta dhan soo dhisayay car bal keen. Nag. Waa uu waayay wax uu la shir tago. Dhinac kale ayeey u wareegtay dhiiranaantiisi oo hoosta ayuu ka leeyahay: “Alla waa tan wallaahi! Bisinka tolow maxaan sameeyaa? Alla maan caag noqdo! Maya, tan lama hadli kartid saaxiibow. Miyaan dhuuntaa horta? Dhuumasho? Oo halkee ayaad ku dhuuman?” Wax intaa kasii badan, isaga oo is weydiinaya waa kaa gabadhii xurgufta ku agmaray – isagoo xiimaya. Ma fatuurad baa walaalow? Mayee, waa uu ka baqayaa miskiinka.

~Dhammaad~