Sunday, December 16, 2018

FAALLO: BUUGGA DHAKAFAAR



F.G: Faalladan markii ugu horreysay waxa ay ku soo baxday bogga uu internet-ka ku leeyahay qoraha buugga. 

Dulmar guud:
Buuggu waa Dhakafaar. Qoruhu waa Cabdullaahi Janno. Daabacistu waa 2017. Magaca buugga ayaa ku dareensiin karo waxa gudaha loogu tegi doono. Waxa aad dareemaysaa, si toos ahna u arkeysaa, dhibaatooyinka dhakafaarka keenay ee ku qasbay qoraha inuu inala wadaago. Billawga illaa dhammaadka sheeko walba oo aad akhriso dhakafaar ayaad ku dhammeysaneysaa! Waxa uu buuggu kugu xambaarayaa in aad ka fekerto oo aad maankaaga rogrogto si aad dhakafaarkan xal ugu raadiso.

Saturday, October 20, 2018

EEGMO!



Sheekadani waa mid Buube ku dhacday isaga oo meelaha eeg eegaya. Waxa uu uga sheekeeyay saaxiibkiis. Waxayna u dhacday sida tan:

Buube: Saaxiibow ma kugu dhacday sheeko eegmo la dhaho? 
Saaxiibkiis: Hhhh. Mayee, maxaad soo waddaa maanta?
Buube: Shalay ayaan meel hawl uga baahday. Meeshii ayaan aaday. Mashquul ayeey ahayd goobti aan shaqada ka rabay. Aniga oo is leh: “war dadkan ma dhexmartaa si hawshaada laguugu fududeeyo”, ayaan is qabtay oo waxaan arkay dad iga soo horreeyay oo wada taagan. “dadkaanba waa taagan yihiine xaq is laameed ha qaadan, waa la gaa soo horreeyee” ayaan is kula hadlay. Geesahan eeg eegay, mise waxbaa isoo eegaya. Si xooggan baan u eegay waxa aan arkay, si aan u hubiyo in ay run yihiin iyo in kale. Run. Wallee waa run. Waa qof dhan oo fadhiya! Fadhi qurxoonaa! Kuraasta nasiinada ayeey fadhisaa. Inta aan safkii dheeraa ka soo baxay ayaan soo jeedkeeda kuraasta taallay, mid salka la haleelay. Aaway ninkii daahsanaa ee dadka dardari gaaray?! Mooyi.

Marka koobaad waxa aan si cajiib leh uga bogtay qaab fadhigeeda. Dhabarkeeda waxa uu ku santeecaa kursiga ay ku fadhiso. Lugta bidix ayaa dhulka u taal, tan midigna waa kor saaran tahay. Kabo aad iska jeclaaneyso ayaa ku jiro cago aan u muuqan kuwo soo cagaagay. Labadeeda gacan waxa ay isugu geysay moobil aan qiyaasay in ay internet ku isticmaaleysay. Faro buur-buuran oo u muuqday kuwo la dhaqaaleeyay ayaa moobilka sal-salaaxaya. Nasiib badanaa moobilkaasu! Waxa ay hadba ku dugeysay moobilkeeda iyada oo muusooneysa. Malaha “waad qurux badan tahay” farriin ah ayaa usoo dhaceysay. Oo miyaanay qurxaneynba?! Marka ay madaxeeda kor usoo qaaddo, aniga ayeey toos ii soo eegeysaa. Waayo, waa ay dareemaysay markii ay farriinta ku maqneed, in aan anigana iyada ku maqnaa. Qof laga jeesan karo ma ay ahayn.

Saaxiibkiis: Cajiib! Haye qoftan aad sidan dhan u tilmaantay, maxaa idin kala dhex maray?
Buube: Maxaa na kala dhex mari lahaa. Sida ay u fadhisay, qof gudaha ku jiray ayaa soo baxay waa ayna is raaceen.

`DHAMMAAD`

Friday, April 13, 2018

MAR LA ARAG!

Waxa aan socday waddada dhinaceeda. Aniga oo socda, iskana socdo ayaan arkay. Iyadaan arkay. Waa gabadh. Waxa ay la taagan tahay dhowr hablo oo ay wada sheekeysanayaan. Dhag. Waa anigaa istaagay! Dhaqdhaqaaqi kari waayay. Tallaab geddin waayay. Oo tolow maxaa i joojiyay? Garan maayo e, waa anigaa istaagay! Dhabankeeda labeenta saaran waa laga dhaashan karaa. Waa quruxdii la sheegayay oo soconeysa. Iyadaan eegmo u galay. Waan ka jeesan kari waayay. Markay isoo eegto waa anigaa qabooba. Dhidid baa SHAX iga soo yiraa. Ma karayo inaan la hadlo se haddaanba indhaha ku eegi karo geesi ayaan ahay. Miyaanan ahayn? Way qosleysaa. Alla may aamusto, qosolkeedu wuu i naafeynayaaye.

Waxay leedahay ilka aad u cad oo dhuux yaro madow ku jiro. Afka marka ay kala qaaddo meel baa hoos ii go’eysa. Halow. Waa iyadaa isoo eegtay. Alla maxaa i tusay! Indho debecsan, weji furan, dhoolla caddeyn muusood ah wataa igu qaabishay. Alla tani fariidsanaa! Kuwo kaloo aan horay u eegi jiray, wayba iska caresnaayeen. Si iskood ah. Tani sidaa maaha! Wataa muusootay. Fariido dheh. Indhaheeda waa dhay cad. Indho meesha cadi yartahay oo wareegga madow uu weyn yahay, ayeey leedahay. Indhaha weyninka lagu sheego ee habluhu ku qurxan yihiin alleen waa sidan! Qeybta madoobi, waa madow quli ah. Qeybta cadina waa dhaay. Waa caddaan kii u caddaa. Sunniyaha bal eeg. Waa kuwo wareeg qurux badan ah. Wallee tani waa quruxdii oo dad laga dhigay.

Waxa aan sii sawirtay timaheeda. Waa dhuxul, dhererku intay ka bateen barkeed dhaafeen dhabarka. Ka warran haddii ay furnaan lahaayeen? Inta barna soo dhacaan, ayaa ay laydhu ku dheeli laheed. Midabkeedu waa dhiin. Dhiinku guduud maaha ee waa maarriin mas ciided ah.
Waxaa igu soo dhacday heestii uu qaadayay Axmed Cali Cigaal oo aheed:

Ilkaheeda dhuuxaa,
Indhaheedan dhaydaa,
Dhabankeeda curubtaa,
Sunniyaha bil dhalatiyo,
Sida qaanso lagu dhigay!
Timaheedan dhuxushaa,
Barkood dhaafay dhabarkaa,
Barna soo dhaceenee,
Laydhu ay ku dheeshiyo,
Midabkeedan dhiinkaa.


Aniga oo heestaa iska xasuusanaya, saw iyadaa dhaqaaqday. War socod waagsanaa! Aniga oo sii eegaya wataa iyada iyo asxaabteediiba gaariga raaceen. Waa mar la arag!

Saturday, January 20, 2018

KELIYA SAAXIIBBO

Isha sawirka: Google


Waxa uu ahaa wiil daggan, waxoogaa fud-fud. Dabeecad wanaagsan oo kaftan badan. Magaciisu waa Guuleed, aniga se waxa aan ugu yeeri jiray ‘Sheekeeye’. Ardayda kale waa uu ka duwanaa. (ama aniga ayuu iiga duwanaa). Waxa uu ka mid ahaa gabdho iyo wiilal dhowr ah oo fasalka igu soo dhaweeyay markii aan ku soo biirayay dugsiga. Soo dhaweyn mashxarad iyo damaashaad leh ma ahyn ee qalbi furnaan iyo dhoolla caddeyn ayeey igu soo dhaweeyeen. Waa ay iskeey bareen waliba.

Fasalka waxa uu ka fariisan jiray safka dhexda ah, kursiga ugu horreeyo kan ku xiga. Waliba dhanka gabdhaha, safka soo xiga. Dugsiga oo aan ku cusbaa iyo fasalka afaraad ee dugsiga sare oo aan ku jirnay waxa ay innaga dhigtay saaxiibbo. Waxa aan iska kaashan jirnay maadooyinka qaar oo wadashaqeyn iyo iskaashi u baahnaa. Aniga, saaxiibteey Sareedo, isaga iyo saaxiibkiis Caynaan waxa aynu ku midownay is kaashigaas. Runtii, aniga waxa uu ii noqday saaxiib wanaagsan. Maalinka uu fasalka ka maqan yahay waa aan tabi jiray, isaga se ma ogi. In badan ayaa uu iga qoslin jiray. Sheekooyin kaftan iyo madadaalo leh ayaa ina dhex mari jiray. Iskuulka in aan aadayo waa xiiseyn jiray, weliba waan u dag dagi jiray. Ma ogeyn sababtaas laakiin hadda ayaan ogaaday. Isaga ayaan xiiseyn jiray, --aragtidiisa. Isaga laftiisu igama uu liidan oo sida aan u daneynayay, si ka daran ayaan ka dareemayay. Laakiin marna labadeennu iskuma soo qaadin wax ka baxsan hawlaha dugsiga iyo tan fasalka ee ah barashadeenna iyo ka gudbidda dugsiga sare.

Mar mar ayaannu ballami jirnay afarteenna (aniga, saaxiibteey, isaga iyo saaxiibkiis) si aan si wadajir ah uga shaqeyno layliyo keli keli innoogu adkaaday. Maalin ayaannu ku ballannay in aannu isu nimaad. Labadii kale ayaa inoo gooyay, sida ay inoo sheegeenna hawlo kale ayeey ku habsaameen. Maalintaa labadeenna ayaannu noqonay. Xaafadeenna ayaanu joognay. Waxoogaa markii aan layliyadii fiir fiirinnay, ayaanu sheeko qabsannay. Si qoto dheer ayaan u wada sheekeysannay maalinkaa. Sida aan u garanayay si ka sii durugsan ayaan u bartay. Sheekooyin dhinac walba leh ayaa ina dhex maray. Weli ma hilmaamin sidii uu iigu warramay markii aan ka hadleynay haasaawaha dhex mara wiilasha iyo gabdhaha. Guurka waxa uu ka dhigo lammaanaha iyo hawsha la wada leeyahay ee timaada marka uu reer dhismo. Waxa uu ahaa qof yaqaan qadarinta iyo xushmadda ay ka mudan tahay gabadha uu la haasaawayo ama uu guursan doono. Maalinkaa aad baan ula dhacay sida qurxoon ee aanu u sheekeysannay.

Wixii intaas ka dambeeyay, sannad dugsiyeedkii ayaa inoo soo idlaaday innaga oo aynaan wax kale ka wada hadalin. Waxa aan is lahaa dareenkiisa ayuu kula wadaagayaa, balse walaalnimo iyo saaxiibnimo isku dugsi ka badan iima uu dhaafin. Anigana meeshaas uma dhaafin.

Hadda, waxbarasho ayuu u joogaa dalka dibaddiisa. Waan is xiriirinnaa laakiin weli iskuma soo qaadin xiriir ka durugsan walaalnimada oo ina dhex mara.